گچ پزشکی نیز مانند دیگر انواع گچ همان سولفات کلسیم نیمه هیدارته است که بعد از ترکیب با آب به طور کامل هیدارته می‌شود. ترکیب گچ با آب یک واکنش گرمازا بوده و به همین دلیل در حین گچ گیری بیمار اندکی احساس گرما می‌کند.
این گچ های پزشکی بسته به کاربردهایشان می توانند در فرمول های خاص و منحصر به فرد و در اشکال خاص به صورت پودر، مایع، باند های گچی، آتل و … مورد استفاده قرار گیرند که در ادامه به برخی از این کاربرد ها اشاره می کنیم.

کاربردهای مختلف گچ پزشکی:

این ماده معدنی در پزشکی کاربرد های بسیار زیادی داشته به گونه ای که شرکت ها و کارخانه جات تولید کننده، ویژه این کاربرد ها محصول با ترکیبی خاص ارائه می دهند. بیشترین کاربرد گچ با مصارف خاص در صنعت پزشکی را مخصوص به شکسته بندی و برای محافظت و حمایت از استخوان های شکسته شده است. این گچ شکسته بندی به شکل های مختلفی تولید می شود گاهی به صورت پودر، گاهی به صورت باندهای آغشته شده به گچ ارائه می شوند. این باندهای گچی به صورت مرطوب استفاده می شوند و از آن به عنوان عضوی کاربردی در جراحی ارتوپد یاد می شود. در گذشته نیز این ماده معدنی به عنوان شکسته بند استفاده می شده اما این مدل سنتی آن دارای عوارض زیادی بود. زیرا هم وزن بالایی داشتند هم بیمار را اذیت می کردند. با تغییر در ترکیبات گچ با فرمولاسیون خاص این تأثیرات به سمت مثبت تغییر جهت داد و به خاطر انعطاف زیادی که در محصول حاصله به وجود آمد این ماده در دندانپزشکی نیز استفاده شد.

کاربرد بعدی گچ پزشکی در پرتو درمانی و استفاده به عنوان پوسته های بی تحرک است. این کاربرد به کاربرد خاص نیز معروف است. در زمان پرتو درمانی این گچ به صورت مایع یا به صورت باند روی اندام هایی که قرار است بدون پرتو بمانند قرار می گیرد.
کاربرد دیگر این ماده در دندانپزشکی است. پزشکان برای نصب کست یا مدل بافت دهانی از گچ پزشکی استفاده می کنند. پروتز های مصنوعی نیز کاربرد دیگر دندانپزشکی هستند البته خود دندان داخل پروتز از جنسی بسیار سخت تر درست می شود اما در قالب گیری و ساخت موم و در ترکیبات همین پروتز از گچ ها استفاده می شود که امروزه ما برای این کار گچ آلفا را پیشنهاد می کنیم.

نحوه ساخت دندان مصنوعی به گونه ای است که ابتدا مواد لازم را تهیه می کنند سپس این مواد در قالب های گچی ریخته می شوند و در دمای بالا حرارت لازم برای ذوب شدن را فراهم می کنند. در حین این مراحل ماده اصلی دندان مصنوعی به قالب گچی تزریق شده و بعد از گذشت مدت زمان مشخص برای پختن مواد، قالب ها را باز کرده و پروتزهای تمیز و درخشان را برداشت می کنند.
آتل های گچی نیز کاربرد دیگر پزشکی گچ است. زمانی که عضوی آسیب می بیند و پس از معاینات متخصصان تشخیص دهند که این عضو تنها باید بدون حرکت باشد این آتل های گچی مورد استفاده قرار می گیرند. این آتل ها از لایه های باند های گچی ساخته می شوند به عنوان مثال در سایز 10 سانتی آن ها از 13 لایه گچ استفاده می شود.
برخی از افراد نسبت به این ماده معدنی دارای حساسیت های بالایی هستند به همین منظور برای این افراد باند ها و آتل های گچی باید به گونه ای استفاده شوند تا گچ با پوست بیمار در تماس نباشد. اما چه طور امکان پذیر است؟

برای حل این مشکل باند هایی به نام زیر گچ ویبرل تهیه کرده اند .جنس ویبرل معمولاً از الیاف پنبه بوده و به هیچ وجه به روی پوست فرد بیمار ایجاد حساسیت نخواهد کرد و قسمت بالایی آن از گچ پوشیده می شود تا کاربرد آتل و باند گچی را داشته باشد. البته روش دیگر برای جلوگیری از این مشکل استفاده از جوراب نخی استاکینت (stockinet ) یا نوار پنبه‌ای است.
یکی از موارد خاص استفاده از گچ پزشکی استفاده در مراسم تشییع جنازه و تشریح است. البته این کاربرد نیز شامل مراحل مختلفی می شود. اولین کاربرد آن در تشریح جنازه هایی است که مدت زمانی از فوت آن ها گذشته و دچار بافت تخریب شده هستند. این ماده معدنی در بازسازی بافت ها مورد استفاده قرار می گیرند. حتی اگر عضوی قطع شده باشد آن را به جسد پیوند زده و زخم ها را ترمیم می کنند. در بازسازی صحنه جرم و علامت گذاری نیز از نوع دیگر گچ پزشکی استفاده می شود.

باند گچی فایبرگلاس چیست و چه کاربردی پزشکی دارد؟

گچ فایبرگلاس یا گچ پلاستیکی نوعی باند گچی است. این باند در بی حرکت نگه داشتن اندام ها بسیار تأثیرگذار است که تأثیرات منفی باند های گچی را از بین می برد. ویژگی های منحصر به فرد این باند ها که کاربردشان را دو چندان کرده است شامل موارد زیر است:

1- وزن کم و مقاومت بالا
2- گچ گیری سریع و آماده سازی سریع تر آن نسبت به باند های سنتی3- باند فایبر گلاس می تواند وزن بسیار زیادی را بروی خود تحمل کرده و از استحکام به مراتب بالاتری برخوردار است
4- برخلاف دیگر باند های سنتی استفاده از این نوع باند به هیچ وجه بروی پوست بدن ایجاد آلرژی نمی کند
5- فایبرگلاس در مقایسه با گچ معمولی از منافذ بیشتری برخوردار است به راحتی از خود اشعه ایکس را عبور می دهد. به همین دلیل برای رادیوگرافی از اندام های آسیب دیده بسیار مناسب است.
6- باند های فایبرگلاس از قیمت بالاتری نسبت به گچ معمولی برخوردار است.
نوعی باند ارتوپدی دیگر نیز مانند فایبرگلاس وجود دارد که باند گچی BPI خوانده می شود این باند فرمولاسیون منحصر به فردی داشته و با گچ سمنان با خلوص بالا تهیه می شود. این محصول تحت نظر مهندسین و متخصصین بسیار مجرب و برخورداری از ماشین‌آلات با فناوری پیشرفته تولید شده و ترکیب پارچه گاز با بافت لینو و ساختار کریستالی بوده و انعطاف بسیار بالایی دارد.