گچ خاک

زمانی که فرآیند ساخت دیوارها و سقف در ساختمان به پایان می‌رسد، دیوارها اغلب دارای نواقصی هستند و نیاز به رفع آنها و صاف کردن  دارند. برای انجام این کار، گچ خاک یکی از گچ‌های ساختمانی پرکاربرد است. به طور معمول، قبل از انجام عملیات گچ‌کاری، استادکاران ابتدا زیرکار را با استفاده از گچ خاک آماده می کنند. این کار به منظور جلوگیری از پاشیده شدن گچ در هنگام انجام شیارها و داکت‌کشی لوله‌های تأسیساتی است.

ملات گچ خاک، برای کارهای نازک  و هموار کردن سطح دیوارها و سقف در امور ساختمانی استفاده می‌شود. همانطور که از نامش پیداست، این ملات از دو جزء گچ و خاک تشکیل شده است و در نسبت مناسبی با یکدیگر مخلوط می‌شوند. استفاده از این ملات ضروری است تا سطح دیوار صاف شده و نواقص آن برطرف شود.

ملات گچ خاک، یک نوع ملات زودگیر است که در حدود هشت دقیقه پس از تماس با آب شروع به گیرایش اولیه می‌کند. این ملات شامل خاک رس الک شده است که در مجموعه ما تحت تأثیر حرارت قرار می‌گیرد می باشد. در مجموعه ما، گچ با نسبت مشخصی از خاک رس الک شده ترکیب می‌شود. هرچه مقدار خاک بیشتر باشد، ملات قابلیت پلاستیکی بیشتری دارد و البته، این مقدار نباید از حد مجاز تجاوز کند زیرا سایر ویژگی‌های این گچ را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

یکی از نقاط ضعف گچ خاک، رنگ تیره‌ای است که پس از خشک شدن به دست می‌آید و با رنگ سفید گچ روکار متفاوت است. این ویژگی به عنوان یکی از معایب این مصالح ساختمانی شناخته می‌شود. دلیل آن، میزان خاک مخلوط شده در ملات است که باعث تیرگی ملات می‌شود، البته این نقص با استفاده از گچ سفید سمنان به عنوان لایه نهایی دیوار کاملا بر طرف شده و سطح نهایی کاملا سفید و یکنواخت خواهد شد.

در اینجا توضیح داده شده است که گچ خاک سمنان یکی از مصالح ساختمانی پرمصرف است که برای زیرکار به عنوان گچ زیرکار استفاده می‌شود. با استفاده از این گچ، چسبندگی ملات بهتر می‌شود و از ترک‌هایی که ممکن است در گچ زیرکار پس از اجرا تشکیل شود، جلوگیری می‌شود.

بعضی از کارگران معتقدند که باید درصد ترکیب گچ سمنان و خاک رس را خودشان تعیین کنند و این دو پودر را براساس نظر خود ترکیب کنند. اما برخی دیگر معتقدند که کارخانه‌های تولید گچ خاک آماده این ترکیب را بر اساس مشخصات و کیفیت گچ خود انجام می‌دهند و نیازی به ریسک انجام این کار نیست.

• جذب آب: خاک رس آب را به خود جذب می‌کند و حجم آن را افزایش می‌دهد. خاک رس در فرآیند خشک شدن آب خود را از دست داده و ترک می‌خورد  نسبت مشخص گچ خاک سمنان مانع از وقوع این مشکل می شود و سطحی کاملا صاف و یکنواخت به ما می دهد.
• چسبندگی: خاک رس مرطوب خمیری و چسبناک است و می‌تواند به شن و ماسه و کاه بچسبد. این ویژگی باعث می‌شود که ملات گچ در تماس با خاک رس به دیوار محکمی چسبد.
• پلاستیسیته: خاک رس در حالت مرطوب حالت پلاستیکی دارد و این ویژگی باعث می‌شود که ملات گچ به راحتی قابل شکل‌دهی باشد. پلاستیسیته خاک رس از ترک خوردگی دیوار پس از گچ‌کاری جلوگیری می‌کند و سطح صاف‌تری را برای زیرکار ایجاد می‌کند.
• شکل دانه‌ها: شکل دانه‌های خاک رس نیز بر ویژگی پلاستیکی بودن آن تأثیر دارد. دانه‌های خاک رس می‌توانند به صورت کروی-پولکی، دراز و یا پولکی باشند. هرچه شکل دانه‌ها به پولکی نزدیک‌تر باشد و یا درصد دانه‌های پولکی شکل در توده خاک بیشتر باشد، خاک پلاستیک‌تر خواهد بود.
• صیقلی بودن دانه‌ها: هر قدر اصطکاک داخلی بین دانه ها کمتر باشد آن ها به روی همدیگر بهتر می لغزند و برای قرار دادن آنها پهلوی یکدیگر نیز نیروی کمتری مصرف می شود، استفاده از خاک رس مناسب و فراوری شده به این اتفاق می تواند کمک کند.
• خاصیت جذب سطحی در خاک رس به دلیل بارهای الکتریکی موجود در ذرات خاک و تعامل آنها با مولکول‌های آب ایجاد می‌شود. این تعامل باعث ایجاد نیروهای جاذبه بین ذرات خاک و آب می‌شود. ذرات خاک رس، به صورت قطبی هستند و به آب متصل می‌شوند تا یک لایه آبی روی سطح ذرات خاک ایجاد شود. این خاصیت باعث جذب آب توسط خاک رس، افزایش حجم آن و شکل پلاستیکی شدن آن می‌شود. همچنین، خاک رس می‌تواند به سایر ذرات بچسبد و خواص مکانیکی آن را تحت تأثیر قرار دهد.

– استفاده از آب به میزان مناسب حائز اهمیت است. استفاده از آب زیاد باعث افزایش تبخیر سطحی آب و جدا شدن ذرات گچ از هم می‌شود که کیفیت گچ را کاهش می‌دهد. به همین دلیل، آب باید به میزان مناسب و با دقت اضافه شود.

– استفاده از گچ با کیفیت و دانه بندی (مش) نامطلوب ممکن است منجر به تهیه ملات ناصاف شود که کارایی آن کمتر خواهد

بود. در صورت لزوم، می‌توان با افزودن مقادیر مناسب آب یا چسب، ترکیب را بهبود داد.

– کارایی گچ خاک سمنان به عواملی مانند میزان آب استفاده شده، توزیع شکل و اندازه ذرات گچ، کیفیت گچ و مقدار افزودنی‌ها بستگی دارد. تغییر در مقدار آب، ترکیب ذرات، مرطوب بودن خاک رس یا تغییر افزودنی‌ها ممکن است کارایی گچ خاک را تغییر دهد.

با رعایت این نکات، می‌توانید ملات گچ خاک سمنان با کیفیت مناسبی را تهیه کنید.